ปลาปักเป้า (Globe fish, Puffer fish, Fugu)ชาวบ้านเรียกว่าปลาเนื้อไก่ อาศัยในน้ำจืดและน้ำทะเล บางชนิดมีพิษ ปากคล้ายนกแก้ว ครีบอกและครีบหางใหญ่ ครีบหางและก้นเล็ก หนังเหนียวมีตุ่มหรือหนามกระจายทั่วตัว หนามอาจยาวหรือสั้นแล้วแต่ชนิด หากถูกรบกวนจะพองตัวใหญ่ขึ้นจนโป่งกลม อาศัยอยู่บริเวณที่เป็นทรายหรือทรายปนโคลน มักจับได้ด้วยอวนลากหน้าดินตามบันทึกของชาวจีนและชาวญี่ปุ่น ปลาปักเป้ามีพิษทั้งในตับ ลำไส้ เนื้อ หนัง ไข่ และดี มีความเสี่ยงสูงต่อการบริโภค tetrodotoxin อาจทำให้ผู้บริโภคถึงตายได้ ประเทศไทยมีปลาปักเป้า 23 ตระกูล (family) tetradontidae และตระกูล diodontidae (ปักเป้าหนามทุเรียน) รูปที่ 1 
tetrodotoxin มีผลต่อกล้ามเนื้อ อัมพาตต่อระบบหายใจ ระบบไหลเวียนของโลหิต ในคนจะมีอาการปวดท้องคลื่นไส้ อาเจียน คันริมฝีปาก กระตุกที่ลิ้น ปลายนิ้ว ระคายในคอ ปวดกล้ามเนื้อ อ่อนเพลีย เดินไม่ไหว เป็นอัมพาต หายใจขัด ชีพจรเร็ว อุณหภูมิร่างกายลดต่ำ หัวใจวาย tetrodotoxin (TTXs) มีสูตรโมเลกุลคือ C11H17O8N3 ไม่สลายตัวด้วยความร้อน การทำให้สุกด้วยความร้อนจึงไม่ลดความเป็นพิษ นอกจากพบในปลาปักเป้าแล้ว ยังพบในปลาหมึกสายบางชนิด หอยกาบบางชนิด และปลาชนิดอื่นๆ
ชนิดที่บริโภคได้ต้องลอกหนังปลาและเครืองในออกทิ้งและล้างเนื้อปลาให้สะอาด ควรที่กระทรวงสาธารณสุข ต้องป้องกันมิให้นำเนื้อปลาที่ไม่ทราบชนิดมาจำหน่ายหรือบริโภค References
ส่งเสริมสุขภาพและป้องกันโรค |
