โรคหัดเยอรมัน (Rubella)
ICD-10: B06

ระยะฟักตัว

โรคแทรกซ้อน

การป้องกันและรักษา

1. การป้องกันโดยทั่วไปเหมือนโรคหัด
2. ให้ผู้ป่วยนอนพักผ่อน ให้ร่างกายได้รับความอบอุ่น ได้รับอาหารและน้ำดื่มอย่างเพียงพอ
3. ให้ผู้ป่วยหยุดงาน หรือหยุดโรงเรียน ประมาณ 1 สัปดาห์ เพื่อป้องกันการแพร่เชื้อให้ผู้อื่น
4. แยกผู้ป่วยหรือผู้ที่สงสัยว่าจะป่วยออกจากผู้อื่น โดยเฉพาะหญิงตั้งครรภ์ จนถึงระยะ 7 วันหลังผื่นขึ้น
5. โรคหัดเยอรมันเป็นโรคที่สามารถป้องกันได้ด้วยการฉีดวัคซีน ในขณะนี้สถานบริการสาธารณสุขของรัฐให้วัคซีนรวม ป้องกัน หัด คางทูม หัดเยอรมันแก่เด็ก อายุ 4-6 ปี หลังได้รับวัคซีนจะมีภูมิคุ้มกันได้ตลอดชีวิต

เกณฑ์ทางห้องปฏิบัติการ

1. วิธี HI (Hemaglutination Inhibition test) ตรวจเลือด 2 ครั้ง เมื่อเริ่มป่วย (acute) และครั้งที่ 2 (convalescent) ห่างจากครั้งแรก 1 เดือน
2. ตรวจ Rubella IgM
   • ในกรณีที่ตรวจ HI และพบว่าครั้งที่ 1 และ 2 ต่างกันไม่เกิน 4 เท่าแต่พบว่าระดับภูมิคุ้มกัน >= 1:128
   • ในกรณีที่ตรวจครั้งแรกหลังจากป่วยหลายวันแล้วและกรณีที่ไม่สามารถเจาะเลือดครั้งที่ 2 ได้
   • กรณีเด็กที่สงสัย Congenital Rubella

ผู้สัมผัส

1. วิธี HI ตรวจเลือด 2 ครั้ง เมื่อสัมผัสโรค (acute) และครั้งที่ 2 (convalescent) ห่างจากครั้งแรก 1 เดือน ถ้าครั้งที่ 1 และ 2 ต่างกันไม่เกิน 4 เท่าแต่พบว่าระดับภูมิคุ้มกันน้อยกว่า 1:128 ไม่ต้องตรวจ Rubella IgM ยกเว้นหญิงตั้งครรภ์
2. ถ้าตรวจเลือดได้ครั้งเดียว ตรวจ Rubella IgM
3. ถ้าผู้สัมผัสโรคกำลังตั้งครรภ์ ตรวจเลือดครั้งแรกหลังสัมผัสโรคและอีก 2 สัปดาห์ ถ้า titer ต่างกันไม่ถึง 4 เท่า ตรวจเลือดอีก 2 สัปดาห์ต่อมา (1 เดือนหลังสัมผัสโรค)

เอกสารอ้างอิง

1. นิยามโรคติดเชื้อ ประเทศไทย กันยายน 2544 กองระบาดวิทยาและกองโรคติดต่อทั่วไป กรมควบคุมโรคติดต่อ กระทรวงสาธารณสุข
2. การป้องกันโรคติดต่อที่มักจะเกิดในฤดูหนาว กรมควบคุมโรคติดต่อ กระทรวงสาธารณสุข