ยาเม็ดคุมกำเนิดสำหรับแม่ที่เลี้ยงลูกด้วยนมตนเอง

เป็นยาเม็ดคุมกำเนิดที่ประกอบด้วยโปรเจสโตเจนเพียงอย่างเดียว (ไม่มีเอสโตรเจน) ซึ่งประกอบด้วยลินเนสตรินอล 0.5 มิลลิกรัมต่อเม็ด มีตัวยาจำนวน 28 เม็ด

จึงเป็นยาคุมกำเนิดที่เหมาะสมสำหรับสตรีหลังคลอดที่ต้องการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ เนื่องจากยานี้ไม่ทำให้น้ำนมลดลง


Exluton BLD 0.5 mg Lynestrinol

ยานี้คุมกำเนิดได้อย่างไร

ยานี้ออกฤทธิ์โดยผ่านกลไกต่างๆคือ
  1. ทำให้มูกที่ปากมดลูกข้นเหนียว ตัวอสุจิผ่านปากมดลูกเขัาสู่คอมดลูกไม่ได้
  2. ยับยั้งการตกไข่ ประมาณ 70% ของผู้กินยานี้
  3. ทำให้ผนังของมดลูกไม่เหมาะสมกับการเจริญของตัวอ่อน
  4. ยับยั้งการเดินทางของไข่และของตัวอสุจิ

จะเริ่มยานี้เมื่อไร

ในสตรีหลังคลอด : เริ่มกินยาเม็ดแรกระหว่างสัปดาห์แรกหลังคลอดอย่างช้าไม่เกินสัปดาห์ที่ 6 หลังคลอด โดยไม่ต้องรอให้ประจำเดือนมาก่อน โดยเริ่มกินยาเม็ดแรกจากเม็ดที่ทำเครื่องหมายวงกลมสีน้ำเงิน เหนือคำว่า กรมอนามัย ซึ่งอยู่ด้านล่างของแผงยา กินยาทุกวันวันละ 1 เม็ด ในเวลาเดียวกันทุกวัน รวมถึงในช่วงที่ประจำเดือนมา ในเวลาเดียวกันทุกวัน รวมถึงในช่วงที่ประจำเดือนมาด้วยจนหมดแผง 28 เม็ด เริ่มกินยาแผงใหม่ทันทีในวันถัดไป (กรณีที่มีเพศสัมพันธ์ภายใน 48 ชั่วโมง หลังกินยาเม็ดแรก แนะนำให้ใช้ถุงยางอนามัยร่วมด้วย) ควรกินยาหลังอาหารเย็น ในเวลาเดียวกันทุกวัน โดยไม่ต้องหยุดในระหว่างที่ประจำเดือนมา ควรจดวันที่เริ่มต้นกินยาเม็ดแรกไว้เพื่อเป็นประโยชน์ในการตรวจสอบ ในกรณีที่ไม่แน่ใจว่าวันนั้นได้กินยาหรือไม่

ทำอย่างไรเมื่อลืมกินยา

ลืม 1 เม็ด กินยาเม็ดนั้นทันทีที่นึกได้ และกินของวันนั้นอีก 1 เม็ดตามปกติและควรใช้ถุงยางอนามัยร่วมด้วย 48 ชั่วโมง นับตั้งแต่เริ่มกินยาใหม่

ลืม 2 เม็ดให้กินยาวันละ 2 เม็ด เป็นเวลา 2 วัน (โดยแบ่งกินตอนเช้า 1 เม็ด, ตอนเย็น 1 เม็ด) และใช้ถุงยางอนามัยร่วมด้วย 48 ชั่วโมงนับตั้งแต่เริ่มกินยาใหม่

ลืมมากกว่า 2 เม็ด ให้กินยาต่อไปตามปกติวันละ 1 เม็ด (ไม่ต้องกืนยาในแต่ละวันเพิ่ม) และใช้ถุงยางอนามัยร่วมด้วยจนกว่าจะมีประจำเดือนมา หรือมั่นใจว่าไม่มีการตั้งครรภ์ (เช่น โดยการทดสอบการตั้งครรภ์)

อาการข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น

โดยส่วนใหญ่ระหว่างที่กินยานี้ประจำเดือนจะมาตามปกติ ในบางรายอาจพบอาการเลือดออกกะปริดกะปรอยได้ภายใน 2-3 เดือนแรกของการกินยา หรือมีอาการแปรปรวนของประจำเดือน เช่น ประจำเดือนมาไม่สม่ำเสมอ หรือประจำเดือนขาดหายไป (ถ้าไม่ลืมกินยา) แนะนำให้กินยาต่อไปอย่างตรงเวลา อาการจะลดน้อยลง

อาจพบอาการคลื่นใส้ ปวดศรีษะ เต้านมตึงคัด อยากอาหารเพิ่มขึ้นได้

สิ่งสำคัญ

  • ไม่ควรหยุดกินยานี้ระหว่างที่มีประจำเดือนมา
  • ควรมียาสำรองไว้ 1 แผงเสมอ เนื่องจากยานี้ต้องกินทุกวันโดยไม่ต้องหยุด ในกรณีที่ไม่สามารถมารับยาตามนัดได้ ก็ยังคงมียาสำรองไว้ใช้
  • ควรพบเจ้าหน้าที่วางแผนครอบครัว ถ้าประจำเดือนมีมากและนาน หรือประจำเดือนขาดหายเกิน 1 เดือน
  • เมื่อหยุดให้นมลูกแล้ว สามารถใช้ยานี้เป็นวิธีคุมกำเนิดต่อไปได้
สำนักส่งเสริมสุขภาพ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข
ส่งเสริมสุขภาพและป้องกันโรค