การค้นหาวัณโรคดื้อยาโดยการเพาะเชื้อวัณโรค
โดยการย้อมเชื้อวัณโรค AFB ก่อนถ้า AFB+ จึงทำการเพาะเชื้อวัณโรคต่อไป
เพาะเชื้อขึ้น ไวต่อยาไอโซไนอะซิดและริแฟมปิซิน แนะนำให้ท่าน
- หยุดยาอีแธมบิวทอล
- ให้ยาไอโซไนอะซิด ริแฟมปิซิน และไพราซินาไมด์ต่อไปจนครบ 2 เดือนแล้วเปลี่ยนเป็นไอโซไนอะซิดและริแฟมปิซินอีก 4 เดือน
เพาะเชื้อขึ้น ไวต่อริแฟมปิซินแต่ดื้อต่อไอโซไนอะซิด แนะนำให้ท่าน
- หยุดยาไอโซไนอะซิด
- ให้ยา ริแฟมปิซิน, อีแธมบิวตอล และไพราซินาไมด์ต่อไป ระหว่างที่รอผล การทำ species identification (เพราะอาจเป็นเชื้อ M.tuberculosis หรือ non tuberculosis mycobacteria) และหาความไวต่อยา first และ second line drugs โดยวิธี indirect susceptability ซึ่งต้องใช้เวลาอีก 6-8 สัปดาห์ (ถ้าพบว่าดื้อต่อยาไอโซไนอะซิดเพียงตัวเดียว ให้ยาริแฟมปิซิน อีแธมบิวทอลและไพราซินาไมด์ต่อไปจนครบ 6 เดือนเป็นอย่างน้อย อาจให้นานถึง 9 เดือน)
เพาะเชื้อขึ้น ไวต่อยาไอโซไนอะซิดแต่ดื้อต่อริแฟมปิซิน แนะนำให้ท่าน
- หยุดยาริแฟมปิซิน
- ให้ยาไอโซไนอะซิด, อีแธมบิวตอล และไพราซินาไมด์ต่อไป
- เพิ่มยา ofloxacin และ streptomycin ระหว่างที่รอผล การทำ species identification (เพราะอาจเป็นเชื้อ M.tuberculosis หรือ non tuberculosis mycobacteria) และหาความไวต่อยา first และ second line drugs โดยวิธี indirect susceptability ซึ่งต้องใช้เวลาอีก 6-8 สัปดาห์
เพาะเชื้อขึ้น ดื้อต่อทั้งยาไอโซไนอะซิดและดื้อต่อริแฟมปิซิน คือเป็น MDR แต่อาจเป็น non tuberculosis mycobacteria แนะนำให้ท่าน
- หยุดยายาไอโซไนอะซิดและริแฟมปิซิน
- ให้ยาอีแธมบิวตอล, ไพราซินาไมด์ต่อไป
- เพิ่มยา PAS*, ofloxacin และ kanamycin ระหว่างนี้รอผล species identification และหาความไวต่อยา first และ second line drugs โดยวิธี indirect susceptability ซึ่งต้องใช้เวลาอีก 6-8 สัปดาห์ (ถ้าสงสัย non tuberculosis mycobacteria โดยเฉพาะใน AIDS อาจให้ยา azithromycin หรือ clarithromycin ร่วมด้วย ถ้าผล species identification พบว่าเป็น MDR TB ให้หยุดยาตัวนี้ได้)
* อาจเปลี่ยนเป็น ethionamide หรือ cycloserine
โรควัณโรค
|